Vorige herfst hebben wij een artikel gewijd aan het klaarmaken van de tuin voor de winterperiode. We merken nog steeds dat we hieromtrent veel vragen krijgen, dus we herhalen nog eens de belangrijkste werkjes. Ook tonen wij jullie enkele inspirerende foto’s van planten die in deze periode een mooie structuur geven aan de tuin. Een reden te meer om nog niet alle beplanting te maaien.
Osmunda regalis (Koningsvaren) in zijn prachtige herfstkleur. Foto genomen in de tuin van Jan Spruyt, 20/11/2017.
Meestal worden vaste planten in volle grond aangeplant en sieren ze vele jaren de borders in de tuin. Wij geven wat tips om deze planten zo goed mogelijk voor te bereiden tegen de vrieskou.
Alle planten hebben een bepaalde ‘levensvorm’. Deze levensvorm is de manier waarop ze zijn aangepast aan het milieu waarin ze leven. Christiansen Raunkiær maakte een indeling op basis van de overwinteringsknoppen van de planten.
De geofyten of kryptofyten hebben ondergrondse plantendelen, knolletjes of bollen. Hemikryptofyten hebben knoppen net op of onder de bodem, vaak beschermd door een pol of rozet en chamaefyten hebben hun overwinteringsknoppen maximaal 50 cm boven de grond. Dwergstruiken, kruipende planten, grasachtigen en zeggen behoren hiertoe.
Andere levensvormen zijn niet van toepassing op onze vaste planten.
De meeste vaste planten hun overwinteringsknoppen bevinden zich dus ondergronds of net boven het oppervlak. Veel van onze vaste planten in de tuinborder zijn niet-groenblijvend. De bovengrondse delen sterven af. De verdroogde stegels, bladeren en andere plantendelen worden vaak al voor de winter afgeknipt, maar hier kan je beter mee wachten tot na deze koude periode. Door de verdroogde plantendelen te laten staan, zijn de planten beter beschermd tegen droge wind, hevige inslag van regen en de lage temperaturen. Dit is eveneens een ideale overwinteringsplek voor insecten en andere fauna.
Vele planten hebben bovendien nog een esthetische meerwaarde in de herfst en de winter. De zogenaamde structuurplanten (vele grassen, maar ook bepaalde vaste planten zoals Veronicastrum, Phlomis,...) zullen in de late herfst en winter het ‘geraamte’ van de border vormen. De stengels, zaaddozen, verdroogde bloemhoofdjes,… zijn allemaal interessante eyecatchers die in deze periode hun sierwaarde tentoon spreiden.
Enkele voorbeelden van goede structuurplanten die niet bladhoudend zijn, maar wel heel de winter mooi blijven staan. Van links naar rechts: Veronicastrum virginicum 'Pink Glow', Phlomis samia, Foeniculum vulgare en Asclepias speciosa. Foto’s genomen in de tuin van Jan Spruyt, 20/11/2017.
Voor jouw vaste-plantenborder kan je dus best wachten tot begin-eind februari vooraleer alles af te maaien.
Bij mixed-borders kan het aanzicht soms rommelig worden en dan is nu maaien een oplossing. Belangrijk is dan wel om niet te kort te maaien en het maaisel te laten liggen als bescherming. Door niet te kort te maaien, houden de hogere stengels het maaisel op zijn plaats bij hevige wind. In het voorjaar dien je dan een tweede maal te maaien, deze keer tot tegen de grond. Vervolgens wordt al het maaisel afgevoerd.
Cassian Schmidt (directeur van de botanische tuinen Hermannshof in Duitsland) raadt zelfs aan om dit maaisel te verkleinen en als mulchlaag te gebruiken. Op deze manier heb je een laag die het onkruid onderdrukt en moet je niet bemesten.
Taken om in deze periode nog uit te voeren:
Ben je niet zeker over de kwaliteit van jouw bodem? Je kan een bodemstaal nemen en dit laten analyseren door de Bodemkundige Dienst van België. Een dergelijk bodempakket is bij ons op de kwekerij te koop.
Waarom zou je deze grassen maaien voor de winter, als ze zo een prachtig beeld geven? Prairiegrassen zoals Schizachyrium scoparium JS® ‘Red Frost’ (achteraan midden) en Molinia caerulea ‘JS Aha Erlebnis’ PBR (vooraan rechts) zijn echte structuurplanten. Foto genomen in de tuin van Jan Spruyt, 20/11/2017.
Groenblijvende vaste planten zoals Vinca, Carex, Festuca,… hoeven nooit gemaaid te worden, deze kan je in het voorjaar wel wat opruimen door met een hark of met de hand de minder mooie delen weg te ‘kammen’. Je kan ze eventueel met een haagschaar licht inkorten, maar nooit tot de grond!
Groenblijvende planten vallen extra op in het najaar. Van links naar rechts: zaailing van Euphorbia characias subsp. Wulfenii en een tapijtje van Geranium cantabrigiense (x) 'St Ola', afgeboord met Polystichum setiferum 'Dahlem'. Foto’s genomen in de tuin van Jan Spruyt, 20/11/2017.
Planten zoals Gunnera of Acanthus durven het al eens laten afweten bij langdurige temperaturen onder het vriespunt. Deze kan je dus beter afdekken met een laag droge bladeren of snoeisel van coniferen.
Bij Gunnera kan je het eigen blad gebruiken als afdeklaag in combinatie met stro. Acanthus kan dan weer worden afgedekt met een deken. Op deze manier zal hij zijn blad behouden en bloeit hij volgend jaar.
In onze papieren catalogus geeft het teken ‘^’ aan dat een plant best wordt afgedekt. Ook op de online catalogus wordt duidelijk vermeld of een plant beschermd moet worden.
Doorlevende vaste planten zoals onder andere Erigeron karvinskianus, Hosta, … zijn perfect bruikbaar in bloembakken.
Uiteraard zijn deze planten gevoeliger voor vorst en winterschade als ze in een pot staan want de wortels zitten meer op elkaar gepakt en kunnen niet zo diep reiken. De pot staat meestal vrij en dus kan de hele kluit makkelijk bevriezen.
Deze planten zet je tijdens de winter best op een beschutte plek. Dit kan een niet verwarmde schuur of stal zijn waar wat licht binnen komt, maar ook een plekje tegen de zuidmuur is ideaal. Als de potten blijven buiten staan, zorg dan voor een isolatielaag door rondom de potten noppenfolie te wikkelen en een laag stro of mulch bovenop de aarde in de pot te leggen.
Bemesten doe je beter in het voorjaar. Als de planten nu nog groeischeuten aanmaken door de meststof, dan is de kans op vorstschade groot omdat ze niet genoeg tijd hebben gehad om af te rijpen.
Ook met het toevoegen van compost is het opletten. Als hier veel grasmaaisel of keukenafval (stikstof) in verwerkt zit, dan is hij erg voedselrijk.
Heb je plannen om de tuinborder te verrijken met vaste planten? Je kan vrijblijvend onze prijsaanvraag invullen en doorsturen naar info@vasteplant.be .
Wij bezorgen jou vervolgens een prijsofferte op maat van jouw tuin en kunnen het best passende concept uitwerken en voorzien van plantmateriaal.
Ga je graag zelf al eens grasduinen in al onze planten? Dan kan je het volledige assortiment hier vinden.
©
Alle foto’s afkomstig van kwekerij Jan Spruyt – Van der Jeugd, tenzij anders vermeld.
Spruyt Select