Kleinbloemige asters

Compositae of Asteraceae

Beschrijving

Kleinbloemige asters zijn lange tijd de miskende neefjes gebleven van A. novae-angliae, A. novi-belgii en A. dumosus. En dat is volkomen onterecht. Terwijl deze grootbloemige soorten wel eens ten prooi durven vallen aan ziekte en makkelijker omvallen, hebben de kleinbloemige neefjes deze nadelen niet. Bovendien zijn ze vaak bijzonder bloeirijk, wat ruimschoots compenseert. Wie van beide soorten houdt, hoeft niet te treuren: ze laten zich onderling immers goed combineren.

De astersoorten met kleinere bloemen zijn beter geschikt voor toepassingen op drogere bodems. Stedelijke groendiensten beginnen stilaan de voordelen te ontdekken van zulke "droge" perken, omdat die doorgaans minder onderhoud vergen. In Duitsland, waar al veel onderzoek gedaan is naar geschikte vaste planten voor openbaar groen, komen kleinbloemige asters overal in het straatsbeeld voor.

Een eerste dankbare, kleinbloemige aster is de in West-Europa inheemse A. lynosyris. Met zijn gele bloei is hij op zich al een ongewone verschijning. Het fijne, grasachtige blad verraadt dat hij goed tegen droogte kan. A. ericoides verdraagt eveneens goed periodes van droogte. Wat deze soort kenmerkt zijn de stevige bloemstengels. Ook al kunnen ze redelijk hoog worden, ze vallen toch niet gemakkelijk om. 'Schneetanne' is mee bij de hoogste met zijn 150 cm. Heel apart is de cultivar 'Snowflurry': Die bereikt slechts 15 cm hoogte en breidt zich heel breed uit. Eén plant kan uiteindelijk wel één vierkante meter gaan bedekken! Eenmaal in bloei is het een echte showstopper, heel betrouwbaar ook.

Een totaal ander aanzien biedt A. ageratoides, afkomstig uit Azië. Deze "macho" komt hij van nature voor als onderbegroeiing van bomen en struiken. De cultivar 'Asran' met lila bloemetjes, helemaal bovenaan afgebeeld, is ondertussen goed ingeburgerd. Het is een forse plant tot een meter hoog die begint te bloeien aan het einde van de zomer, en dan rustig doorgaat tot in november. 'Asmoe' blijft lager en is minder overheersend. Een nieuweling op de markt is Aster 'JS Eleven Purple' PBR. Dit is een bijzonder rijk- en langbloeiende selectie van Jan Spruyt met ageratoides-bloed in de aderen. Een andere ageratoides-cultivar die zich wat bescheidener opstelt is 'Adustus Nanus', maar vergis u niet: het is wel degelijk een uitstekende bodembedekker die de concurrentie met onkruid aankan. 'Ashvi' kan heel veelzijdig gebruikt worden en heeft een wat lossere habitus.

Tenslotte geven we voor de halfschaduw nog de macho-astersoort divaricatus mee. Met zijn witte bloemen licht hij donkere plekjes op. Hij kan goed toegepast worden als bodembedekker: de bloemstengels buigen door en leggen zich sierlijk rondom. Plant hem liefst in grote groepen.
Zo wordt de uitzaaiing tussen andere planten niet te lastig.
Gertrude Jekyll gebruikte hem graag in haar ontwerpen voor een meer natuurlijke tuin. De cultivar 'Tradescant' heeft mooie donkere bloemstengels.

Natuurlijk zijn de groot- en kleinbloemige astersoorten ook onderling al met succes gekruist. Denk maar aan A. x amethystinus 'Freiburg'. Deze aster heeft als ouders A. novae-angliae en A. ericoides. Hij wordt gemakkelijk 180 cm hoog en heeft lavendelkleurige bloemetjes. Goed te gebruiken als solitair dus.

Tot zover de asters voor droge bodems. Nog zeker de vermelding waard zijn A. umbellatus 'Weisser Schirm' en A. glehnii 'Agleni'. Beiden geven de voorkeur aan een vruchtbare, vochthoudende bodem. Hun sierwaarde is niet zozeer gelegen in hun bloei als wel in hun mooi gezond blad en het werkelijk prachtig postuur. Gecombineerd met hogere grassen is het plaatje compleet.

Verzorging

Hoewel de meeste asters nood hebben aan voldoende uren zon per dag, hebben we hier ook een aantal soorten besproken die genoegen nemen met halfschaduw. Kleinbloemige asters zijn tevreden met een minder vruchtbare tot zelfs droge bodem – zeker de lagere soorten. Toch is het belangrijk om jonge aanplantingen het eerste seizoen voldoende water te geven. Zoals gezegd zijn kleinbloemige astersoorten door de band goed ziekteresistent. Af en toe een kalkgift zal de gezondheid en groeikracht ten goede komen. Dit verklaart meteen waarom ze het zo goed doen als onderdeel van een prairiegemeenschap.

Tips

Aster-cultivars komen onbetrouwbaar terug uit zaad. Verwijder daarom uitgebloeide bloemstengels. Neem liever zachte stekken in het voorjaar. Scheuren in herfst of voorjaar kan ook.

Meeldauw voorkomt u door voor een goede luchtcirculatie rond de plant te zorgen, en door correct water te geven: aan de voet van de plant, nooit over het blad!

Is bijmesting noodzakelijk voor een uitbundiger bloei? Geef dan kalium maar vermijdt stikstof, welke meeldauw in de hand werkt.

Asters mogen in een vlindertuin niet ontbreken. Ze leveren voedsel aan lang nadat andere nectarleveranciers uitgebloeid zijn.

^{Met dank aan Xavier Alleman voor zijn interessant artikel in Horticulture Romande van maart 2012.}

Assortiment

Wij bieden meer dan honderd verschillende asters aan! U vindt het volledige assortiment