Tradescantia
Commelinaceae
+32 52 33 73 15
Jan Spruyt-Van der Jeugd bvba
Mostenveld 30
9255 Buggenhout
België
Commelinaceae
Tradescantia is een geslacht met meer dan 70 soorten. Deze maand komt er een nieuwe, eigen selectie op de markt die absoluut een meerwaarde voor het sortiment betekent. Om deze reden wijden we graag ons artikel van de maand aan dit geslacht.
De familie Commelinaceae waartoe Tradescantia behoort, valt onder de monocotyle planten.
We bespraken vroeger al vaker typerende morfologie binnen de eenzaadlobbigen.
Hiertoe behoren o.a. parallelle nervatuur, geen onderscheid tussen kelk- en kroonbladen, het grondgetal van de bloemen (alle onderdelen) is een meervoud van drie (of drie), grasachtige bladeren,…
Ook bij Tradescantia komen deze kenmerken terug.
Tradescantia of eendagsbloem werd vernoemd naar John Tradescant. Zowel vader als zoon hadden dezelfde voornaam en leefden ten tijde van de heerschappij van Karel I (Engeland, 17e eeuw).
Beiden waren botanici en brachten vele ‘exotische’ planten naar Engeland. Zo werd ook de plant die we vandaag Tradescantia virginiana noemen, naar Engeland gebracht door hen.
Linnaeus gaf later het geslacht de naam Tradescantia als eerbetoon.
De planten zijn inheems van Zuid-Canada tot Noord-Argentinië, waar ze alleenstaand of in kleinere clusters groeien.
Na de introductie in Engeland (en de rest van Europa) werd de plant al snel geliefd voor toepassing in tuin & landschap. Ondertussen naturaliseerden de planten zich in het wild.
De Nederlandse naam eendagsbloem verwijst naar de bloemen, die bij veel soorten maar 1 dag in bloei staan. Dankzij de massaal aanwezige bloemknoppen bloeit de plant echter gedurende een lange periode (makkelijk enkele maanden) door.
De verschillende soorten zijn allemaal kruidachtig, afhankelijk van de soort varieert de hoogte tussen 30-60cm.
De cultivars die wij verkopen worden onder de Andersoniana groep geplaatst. Deze benaming wordt niet overal geaccepteerd, maar wij houden deze wel aan, omdat we de ‘Naamlijst vaste planten’ van de Internationale vaste plantenvereniging (ISU) volgen.
Tot deze groep horen de meeste hybriden uit T. virginiana, ohiensis (canaliculata) en T. subaspera.
De cultivars uit ons assortiment hebben allemaal een langwerpig, grasachtig blad met duidelijke parallelle nerven.
Bij het afknippen of breken van de stengels komt een doorschijnende, slijmerige vloeistof vrij. Deze is draderig en doet wat denken aan een spinnenweb. Dit verklaart meteen de Engelse benaming van de plant: ‘Spiderwort’.
De bloemen zijn tweeslachtig (op 1 bloem zitten zowel de 6 meeldraden als de stamper).
Er zijn drie bloemblaadjes die variëren naargelang de selectie van wit, roze, blauw tot paars.
Deze bloemen hebben bloemsteeltjes die de bloemen groeperen in losse clusters bij elkaar. De bloemen zijn eindstandig en voorzien van een paar schutbladen. Deze laatste lijken op de gewone bladeren.
Na de bloei verschijnt een doosvrucht.
T. ‘JS Brainstorm’ PBR. De bloemknoppen zijn massaal aanwezig. Op de foto zie je zowel bloemknoppen die al uitgebloeid zijn (bleker van kleur, bruine bloemsteel) als bloemknoppen die nog moeten openen (donkerder, paarse bloemsteel). Donker en opvallend, bepalen ze mee de esthetische waarde van de plant.
Foto genomen eind oktober 2020, op de testvelden van de kwekerij.
De zes cultivars die we aanbieden, bespreken we hieronder meer in detail. Alle cultivars worden op dit ogenblik door de ‘Naamlijst vaste planten’ ingedeeld onder de Andersoniana groep. Ze bereiken allemaal een hoogte tussen de 40-50cm.
Tradescantia 'Concord Grape' heeft een AGM (Award of Garden Merit) ontvangen van RHS (Royal Horticultural Society, UK).
Het blad is blauw berijpt en de bloemen zijn violet-paars.
De planten bloeien lang door, maar zijn niet zo bloeirijk als de volgende selectie.
T. 'Concord Grape’. De bloemknoppen zijn eerder groen, lichtjes berijpt. De bloemen zijn violet-paars. Elke bloem (net als de andere cultivars) draagt 6 meeldraden.
Tradescantia ‘JS Brainstorm’ PBR is een eigen selectie, nieuw te koop vanaf september 2022.
Deze cultivar is zeer opvallend en toch wel een vernieuwing binnen het assortiment.
Niet alleen zijn de talrijke bloemknoppen en bloemen donkerpaars van kleur, ook het blad bevat paarstinten. De selectie bloeit nog langer dan ‘Concord Grape’, startend in mei en dit makkelijk tot eind oktober.
T. ‘JS Brainstorm’ PBR. De bloemknoppen zijn donkerpaars en ook de bloemen vallen op door de intense kleur. Foto genomen 16 juni 2022.
Een vergelijkende proef, opgesteld op onze testvelden. Links zie je onze eigen selectie Tradescantia ‘JS Brainstorm’ PBR en rechts Tradescantia ‘Concord Grape’. Foto genomen eind oktober 2020.
Tradescantia ‘Innocence’ is de enige witte selectie in ons assortiment.
Het blad is groen van kleur, zonder donkere of blauw berijpte schijn. De cultivar wordt 50cm.
T. ‘Innocence’, gefotografeerd in onze P9 op de kwekerij. Foto genomen eind mei 2022.
Een cultivar met blauwe bloemen is Tradescantia ‘Leonora’.
T. ‘Leonora’.
Een buitenbeetje in ons assortiment is Tradescantia ‘Sweet Kate’. Dit is de enige geelbladige selectie in ons assortiment.
T. ‘Sweet Kate’ met donkerblauwe bloemen en een opvallend geelgroen blad.
Tot slot verkopen we ook Tradescantia 'Zwanenburg Blue'.
De bloemknoppen zijn eerder paars-roze, de bloemen zijn donkerblauw. Het is een zeer oud, uitstekend ras.
T. 'Zwanenburg Blue'.
In de natuurlijke biotoop (van Zuid-Canada tot Noord-Argentinië) kan je Tradescantia vinden aan de randen van (bladverliezende) bossen, in velden en prairies. De vorstgevoelige soorten zoals T. zebrina en spathacea worden in ons klimaat als kamerplant gehouden.
De door ons verkochte planten zijn perfect winterhard en uitermate geschikt voor de tuinborder.
Ze geven de voorkeur aan een voedselrijke, gedraineerde maar vochtvasthoudende ondergrond.
Tijdelijk drogere of nattere gronden vormen echter geen probleem voor de plant. Plaats ze in volle zon of halfzon voor het mooiste resultaat.
De cultivars worden gescheurd of uitzonderlijk in weefselteelt gekweekt.
Merk je dat jouw Tradescantia uitzaait in de border? Eventuele zaailingen schoffel je weg voor ze te groot worden, anders steek je ze best uit. De plant is bij ons niet invasief en vormt dus geen enkel gevaar.
© Alle foto’s afkomstig van kwekerij Jan Spruyt – Van der Jeugd, tenzij anders vermeld.